Pontins y parores é le titul dl’opera poetica de Teresa Palfrader (da La Pli de Mareo), na publicaziun che cöi adöm oramai dötes les poesies che la poetëssa à scrit tl tëmp de passa 30 agn, testemonianza preziosa de n impëgn leterar lunch y apascionè. Le liber tôl ite plü co cënt poesies ladines, cun laprò la traduziun de incër trënta de chëstes poesies, tl todësch y/o tl talian. Al é inće n pêr de traduziuns ladines da originai todësc. L’opera é partida sö te cin’ seziuns, che porta le titul de: mans, stëres, mituns, roa, contrada. Le dr. Lois Craffonara à scrit les parores danfora, cun na picia presentaziun dl’auturia y de n valgügn aspeć dl’opera. L’artist Franz Kehrer à abelì la publicaziun cun cin’ dessëgns.

Pontins y parores mostra sö feter döt le percurs poetich de Teresa Palfrader, düć i früć de sües inrescides leterares, de sües proes poetiches y sperimentaziuns linguistiches.

Tröć é i aspeć de valüta che po gnì alzà fora de chësta opera, dantadöt la iesta linguistica dles poesies, y plü avisa i jüć de parores, i sonns che gareta da lì na parora dlungia a chë atra. An s’intënn propi dl laûr de archirida y de cerna che sta do les parores ia. An capësc fora deplëgn la morvëia, la forza y le strinët che les parores é bunes da cherié y da comuniché; an po se gode la sensibilité y la finëza cun chëres ch’al vëgn lité na parora plütosc co n’atra. N gröm é les figöres retoriches che arichësc les rimes: la poetëssa mostra de avëi dër ligrëza cun les aliteraziuns (la ripetiziun dl medemo sonn tla medemo rima), les anafores (la ripetiziun dles medemes parores tla medema rima o te de plü rimes) y les paronomàsies (la vijinanza de parores che à le medemo sonn, mo nia le medemo significat). Plata do plata vëgn la lita de na te’ sort de ‘belijies linguistiches’ tres maiù.

Da alzè fora él zënz’ater inće la richëza metaforica di tesć de Teresa Palfrader, so savëi da portè le lingaz concret, da vignidé – cun süa merscia sóta de vita da paur – a n livel astrat y universal.

Pontins y parores é veramënter n bel liber, de gran valüta poetica, che lascia zoruch te vigni letur n gran plajëi y n gran arichimënt.

29 de merz 2012